کولیس (Caliper) چیست؟

کولیس یا caliper ابزاری بسیار کاربردی برای مهندسین حوزه مکانیک و نقشه کشی می باشد. از کولیس برای اندازه گیری قطرهای داخلی و خارجی و همچنین عمق تجهیزات استفاده میشود.

 در شکل بالا قطعات تشکیل دهنده یک کولیس ورنیه ای (Vernier Caliper) را مشاهده می کنید. 

انواع کولیس :

کولیس به طور عمده به سه دسته کلی تقسیم می شوند:

۱- کولیس دستی یا ورنیه ای :

با استفاده از این کولیس دستی ورنیه ای می توان قطر داخلی، قطر خارجی و عمق را اندازه گیری کرد.برای اندازه گیری قطر داخلی از فک بالا و نیز برای اندازه گیری قطر خارجی از فک پایین می توان استفاده نمود. درخواندن اعداد باید به این نکته توجه نمود که ردیف بالا، ابزار اینچی و ردیف پایین سیستم متریک باشد.

فرض کنید میخواهیم قطر خارجی یک میله استوانه ایی را اندازه گیری کنیم ابتدا دهانه فک را باز کرده و قطعه را دربین دو فک پایین قرار می دهیم و عدد روی خط کش اصلی را می خوانیم. سپس برای خواندن خرده آن به خط کش پایین مراجعه میکنیم. باید دقت داشت که دقیقا نشانگر خط کش اصلی و خط کش پایین روبروی هم قرار بگیرد. سپس عدد روی خط کش اصلی را با عدد خط کش پایین جمع می کنیم، عددی که به دست می آید قطر خارجی می باشد.

۲- کولیس دیجیتال:

کولیس دیجیتال عملکردی مشابه عملکرد کولیس ورنیه ای دارد با این تفاوت که اعداد را به صورت دیجیتال روی نمایشگر خود نشان می دهد و از نظر دقت نسبت به کولیس های ورنیه ای دقیق تر می باشد.

۳- کولیس عقربه ای یا گیج دار :

کولیس عقربه ای از نظر کارکرد شبیه به کولیس دستی و یا ورنیه ای می باشد با این تفاوت که به جای درجه بندی خطی از یک عقربه برای اندازه گیری استفاده می کند.کولیس عقربه ای در سایز های مختلف از ۱۵ سانت تا ۳۰ سانتی متر در بازار موجود است.